مطالعه تأثیر تاریخ کاشت روی عملکرد و اجزای عملکرد شلتوک سه رقم برنج

به منظور مطالعه نحوة‌ تأثیر تاریخ کاشت روی عملکرد و اجزای عملکرد شلتوک سه رقم برنج (Oryza sativa L.) طی دو سال (77-1376) در منطقة ویسیان خرم آباد آزمایش فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد و طی آن سه رقم دمسیاه، طارم و عنبربو در چهار تاریخ کاشت از دوازدهم اردیبهشت تا یازدهم خرداد با فواصل زمانی ده روز مورد کاشت قرار گرفت. نتایج نشان داد که تاریخ کاشت تأثیر معنی داری روی عملکرد شلتوک، زیست توده، شاخص برداشت وتمام اجزای عملکرد به استثنای وزن تک دانه باقی گذاشت. تأخیر در زمان کاشت با افت شدید تعداد بوته در مقایسه با تعداد دانه در خوشه و وزن تک دانه همراه شد. عملکرد شلتوک با تأخیر از زمان کشت دوازدهم اردیبهشت ماه، کاهش یافت. نتایج مؤید تأثیر قابل توجه شاخص برداشت روی عملکرد نهایی شلتوک بود به نحوی که این شاخص همراه با به تعویق افتادن زمان کاشت و با وجود کاهش دامنه دار زیست تودة گیاهی، افزایش یافته و از این طریق کاهش عملکرد شلتوک را تعدیل کرد. اختلاف بین رقم های مورد مطالعه از لحاظ اجزای عملکرد دانه، زیست توده، عملکرد شلتوک و شاخص برداشت در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. رقم عنبربو بالاترین تعداد خوشه در بوته (791/7) و تعداد دانه در خوشه (0/120) و رقم دمسیاه بالاترین وزن تک دانه (87/21 میلی گرم) را بخود اختصاص داد. عملکرد شلتوک با تعداد خوشه در بوته (***633/0 = r) و تعداد دانه در خوشه (**840/0=r)، زیست توده (*473/0=r) و شاخص برداشت (**873/0=r) دارای همبستگی مثبت و معنی داری شد، اما تغییرات عملکرد شلتوک مستقل از وزن تک دانه بود (222/0-=r).